Buurtrevalidatiegeneeskunde
Van pionieren tot volwaardige revalidatie – in de buurt

In ruim drie jaar heeft zich in de Nederlandse poliklinische revalidatie een ingrijpend vernieuwend initiatief ontplooid en gevestigd: Buurtrevalidatie   .

Inmiddels bieden veertien centra deze revolutionaire systematiek van de revalidatiegeneeskunde op locatie in grotere bestaande fysiotherapiepraktijken, dicht bij patiënten en verwijzers. Praktisch en zonder wachttijden. Een uitzonderlijke combinatie van het optimaal verbeteren van klachten én van hanteringsvaardigheden, tot opvallende tevredenheid van zowel patiënten als verwijzers. De platte organisaties maken snelle verdere ontwikkelingen mogelijk, die elkaar in rap tempo zullen opvolgen.

Geschiedenis
12 december 2012 werd de acte van oprichting van de stichting Mendel Revalidatie getekend. Dat markeerde het begin van een pijlsnelle innovatieve en grensverleggende ontwikkeling op het gebied van revalidatiegeneeskunde, waaraan binnen ruim een jaar veertien centra deel uitmaken. De oorspronkelijke stichting bezwijkt onder de snelle groei en lijdt eind 2014 schipbreuk. De veertien centra hergroeperen zich in drie stichtingen met elf vestigingen en bouwen dezelfde systematiek en kwaliteit verder uit in Buurtrevalidatiegeneeskunde.

Innovatief
Buurtrevalidatiegeneeskunde is vernieuwend:

  • Grote, lokaal gevestigde en gerenommeerde centra voor fysiotherapie omarmen de revalidatiegeneeskunde: ze maken gebruik van hun brede verscheidenheid van eigen fysiotherapeutische specialisaties en aanvullende disciplines uit hun lokale netwerk. Daarmee ontwikkelen ze complete interdisciplinaire teams.
  • Gebruik van de volledige systematiek van de revalidatiegeneeskunde onder leiding van een ervaren revalidatiearts.
  • Alle patiënten worden eerst in een pre-intake gezien door de patiëntcoach, oftewel casemanager. Binnen een week wordt elke patiënt gezien door de revalidatiearts, waarna in snel tempo het revalidatieproces start.
  • Een hybride aanpak: zowel fysiek optimaliseren en behandelen als ingrijpende gedragsmodificatie.
  • De bedrijfsvoering en de relatie met de verzekeringen lopen via de centrale stichting voor revalidatiegeneeskunde.
  • Het hanteren van een innovatief e-dossier, toegespitst op ZBC-revalidatiegeneeskunde.
  • Het is een snel, lokaal en adaptatief systeem, vrijwel zonder wachtlijsten en met een uitzonderlijke aanpassing aan de lokale patiënten en verwijzers.

Structuur
In Buurtrevalidatiegeneeskunde participeren grote, lokaal gevestigde en gerenommeerde fysiotherapiepraktijken. Met altijd een breeddenkende, meewerkende, ondernemende en “early adapter” praktijkeigenaar. De centra beschikken over een veelheid aan gespecialiseerde fysiotherapeuten (een pallet van schouder-, rug- sport- bekkenbodem therapeuten; manuele therapie, osteopathie, Cesar, Mensendieck, Dry Needling, Medical Taping; handtherapie, SOLK). Deelnemende centra hebben altijd al langer een werkrelatie in een lokaal netwerk van aanvullende disciplines zoals ergotherapie, maatschappelijk werk, psychologen, logopedie en diëtetiek.

De praktijk en de therapeuten in het netwerk worden ingewerkt in de systematiek van de interdisciplinaire revalidatiegeneeskunde en de centrale rol daarin van de revalidatiearts. De stichting levert de revalidatiearts, de systematiek van administratie en regelgeving en de relatie met de zorgverzekeringen.

De patiëntcoach ziet de patiënt voor een pre-intake binnen een week na aanmelding. De revalidatiearts ziet de patiënt binnen een week daarna. Het uiterst systematische intake- en behandelplan is dan direct beschikbaar voor de patiënt, het team en de betrokken artsen en verwijzers.

Onderscheid Buurtrevalidatiegeneeskunde
Er wordt naar de patiënt geluisterd. Deze voelt zich gehoord en begrepen. Dat komt door de nauwe betrokkenheid van de patiëntcoach met de patiënt, het systeem, het behandelteam en de revalidatiearts. Zo is er iemand die altijd op de hoogte is: waar is wie mee bezig, wat gaat er goed en wat of wie heeft aandacht nodig? Wat niet goed loopt, wordt gemakkelijk en snel opgelost. De sfeer is die van zaken doen, problemen aanpakken en hanteerbaar maken.

Trajecten hebben een duidelijk begin én einde. Doelen zijn direct duidelijk en goed en gezamenlijk afgestemd. In een traject wordt de patiënt minimaal vier keer ‘aan tafel’ gezien door de patiëntcoach en minimaal drie keer door de revalidatiearts.

Door de uitzonderlijke grote aantallen fysiotherapeutische specialisten in elk groter centrum (m.n. in Zeeland) worden in het begin van een traject de onder-behandelde aspecten geoptimaliseerd. Klachten kunnen vaak snel(ler) verholpen worden door de juiste deskundige gespecialiseerde fysiotherapeut in te zetten. Bijvoorbeeld: lage rugklachten worden vaak veroorzaakt door problematiek waarvoor een gespecialiseerde bekkenbodemfysiotherapeut de aangewezen persoon kan zijn om de klachten te verhelpen of te stabiliseren.

Ondertussen ontwikkelt de patiënt (vaak onder de hoede van een gespecialiseerd Cesar therapeut) wezenlijk het gevoel voor grenzen in de belastbaarheid. De belastbaarheid wordt, net onder de grens met overbelasting, geoptimaliseerd en getraind.

Al heel snel worden instructies gegeven om het heft toenemend in eigen hand te nemen. Voor het einde van een traject is de patiënt “kapitein op eigen schip”, zijn de klachten optimaal behandeld, zijn meerklachten minder frequent, minder heftig en tonen ze sneller herstel.

Door de “platte” organisatie van de centra en de hoge efficiëntie van de trajecten, zijn de kosten uitgesproken laag: ca. 65% van de geldende formele tarieven.

Win-Win-Win-Win
De systematiek van de Buurtrevalidatiegeneeskunde blijkt telkens een win-win-win-win op te leveren: voor de patiënt, de behandelcentra en behandelaars, de overkoepelende stichting en de verwijzende huisartsen en specialisten.

De patiënten kunnen snel en zowel fysiek als voor het gevoel “vlak bij” terecht. Ze kennen vaak al meerdere therapeuten uit één behandelend team. Patiënten (en verwijzers) zijn opvallend vaak opvallend tevreden met de resultaten. De praktijken zijn blij met de verdieping en verbreding van hun behandelmogelijkheden, met de vergrote patiëntenstroom en –omzet. De overkoepelende stichting is blij met het inhoudelijke en bedrijfskundige groei. En last but not least zijn ook de verwijzende huisartsen en specialisten blij met de nieuwe, goed functionerende verwijsmogelijkheden en tevreden patiënten.

De resultaten van de CQ-index zijn uitzonderlijk hoog: altijd meer dan 8.6. Huisartsen, bedrijfsartsen en specialisten en regionale gevestigde revalidatiecentra verwijzen patiënten naar de Buurtrevalidatiegenees-kunde, ook vanwege korte reistijden en/of de korte wachttijden.

Certificering
HKZ-certificering is bij vrijwel alle deelnemende centra aangevraagd of al gerealiseerd. VRA-visitatie kan en zal in de meeste gevallen daarna volgen.

Onder de vlag van de Mendel Foundation
De Mendel Foundation heeft als doel het ontwikkelen van systematiek om met name het verloop van de derde leeftijd te optimaliseren. De fundamentele systematiek van Buurtrevalidatiegeneeskunde is door de Mendel Foundation beschikbaar gesteld, waaronder de systematiek van zowel de intake en het behandelplan, de “flow” van de behandeling en begeleiding, de teamvergaderingen en ook de correspondentie. De Mendel Foundation fungeert nog steeds als verbindende factor en ”Moeder-Overste”. De coördinatie en uitvoering vindt plaats in samenwerking met de verschillende centra.

Toekomst
Specifieke uitwerking van specialistische geronto-revalidatiegeneeskunde en de introductie van een unieke Minimal Data Set zijn in ontwikkeling. Ook in het in Nederland nog geheel nieuwe medische gebied van de uitgesproken preventief gerichte Lifestyle Medicine zal de Mendel Foundation een voortrekkende rol nemen.

ACHg et.al., (rev) 26 november 2017